Wednesday, October 31, 2018


https://clbhungsuviet.blogspot.com/?fbclid=IwAR3Egzd_lI_SNLXvbqewvjxUNnG0Hm7LpDtEZMpYpjvVEzemef_wA3heXBg





Hịch Tướng Sĩ
Tướng  Trần Hưng Đạo

Ta thường nghe:
Kỷ Tín đem mình chết thay, cứu thoát cho Cao Đế;
Do Vu chìa lưng chịu giáo, che chở cho Chiêu Vương;
Dự Nhượng nuốt than, báo thù cho chủ;
Thân Khoái chặt tay để cứu nạn cho nước.
Kính Đức một chàng tuổi trẻ, thân phò Thái Tông thoát khỏi vòng vây Thái Sung;
Cảo Khanh một bầy tôi xa, miệng mắng Lộc Sơn, không theo mưu kế nghịch tặc.
Từ xưa các bậc trung thần nghĩa sĩ, bỏ mình vì nước, đời nào chẳng có ?
Ví thử mấy người đó cứ khư khư theo thói nhi nữ thường tình
Thì cũng đến chết hoài ở xó cửa, sao có thể lưu danh sử sách
Cùng trời đất muôn đời bất hủ được ? 

Các  ngươi
Vốn dòng võ tướng, không hiểu văn nghĩa,
Nghe những chuyện ấy nửa tin nửa ngờ.
Thôi việc đời trước hẵng tạm không bàn.
Nay ta lấy chuyện Tống, Nguyên mà nói:
Vương Công Kiên là người thế nào ?
Nguyễn Văn Lập, tỳ tướng của ông lại là người thế nào ?
Vậy mà đem thành Điếu Ngư nhỏ tày cái đấu
Đương đầu với quân Mông Kha đường đường trăm vạn,
Khiến cho sinh linh nhà Tống đến nay còn đội ơn sâu! 

Cốt Đãi Ngột Lang là người thế nào ?
Xích Tu Tư tỳ tướng của ông lại là người thế nào ? 
Vậy mà xông vào chốn lam chướng xa xôi muôn dặm đánh quỵ quân Nam Chiếu trong khoảng vài tuần,
Khiến cho quân trưởng người Thát đến nay còn lưu tiếng tốt!
Huống chi, ta cùng các ngươi sinh ra phải thời loạn lạc,
Lớn lên gặp buổi gian nan.
Lén nhìn sứ ngụy đi lại nghênh ngang ngoài đường,
Uốn tấc lưỡi cú diều mà lăng nhục triều đình;
Đem tấm thân dê chó mà khinh rẻ tổ phụ.
Ỷ mệnh Hốt Tất Liệt mà đòi ngọc lụa để phụng sự lòng tham khôn cùng;
Khoác hiệu Vân Nam Vương mà hạch bạc vàng, để vét kiệt của kho có hạn.
Thật khác nào đem thịt ném cho hổ đói, tránh sao khỏi tai họa về sau.

Ta thường
Tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối,
Ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa;
Chỉ giận chưa thể xả thịt, lột da, ăn gan, uống máu quân thù;
Dẫu cho
Trăm thân ta phơi ngoài nội cỏ,
Nghìn thây ta bọc trong da ngựa,
Cũng nguyện xin làm. 

Các ngươi
Ở lâu dưới trướng, nắm giữ binh quyền,
Không có mặc thì ta cho áo;
Không có ăn thì ta cho cơm.
Quan thấp thì ta thăng tước;
Lộc ít thì ta cấp lương.
Đi thủy thì ta cho thuyền; đi bộ thì ta cho ngựa.
Lâm trận mạc thì cùng nhau sống chết;
Được nhàn hạ thì cùng nhau vui cười.
So với
Kiên đãi kẻ tỳ tướng, Ngột Lang đãi người phụ tá, nào có kém gì?

Nay các ngươi
Ngồi nhìn chủ nhục mà không biết lo;
Thân chịu quốc sỉ mà không biết thẹn.
Làm tướng triều đình đứng hầu quân man mà không biết tức; 
Nghe nhạc thái thường đãi yến sứ ngụy mà không biết căm.
Có kẻ lấy việc chọi gà làm vui; có kẻ lấy việc cờ bạc làm thích.
Có kẻ chăm lo vườn ruộng để cung phụng gia đình;
Có kẻ quyến luyến vợ con để thỏa lòng vị kỷ.
Có kẻ tính đường sản nghiệp mà quên việc nước;
Có kẻ ham trò săn bắn mà trễ việc quân.
Có kẻ thích rượu ngon; có kẻ mê giọng nhảm.
Nếu bất chợt có giặc Mông Thát tràn sang
Thì cựa gà trống không đủ đâm thủng áo giáp của giặc;
Mẹo cờ bạc không đủ thi hành mưu lược nhà binh.
Vườn ruộng nhiều không chuộc nổi tấm thân ngàn vàng; 

Vợ con bận không ích gì cho việc quân quốc.
Tiền của dẫu lắm không mua được đầu giặc;
Chó săn tuy hay không đuổi được quân thù.
Chén rượu ngọt ngon không làm giặc say chết;
Giọng hát réo rắt không làm giặc điếc tai.
Lúc bấy giờ chúa tôi nhà ta đều bị bắt, đau xót biết chừng nào!
Chẳng những thái ấp của ta không còn
Mà bổng lộc các ngươi cũng thuộc về tay kẻ khác;
Chẳng những gia quyến của ta bị đuổi
Mà vợ con các ngươi cũng bị kẻ khác bắt đi;
Chẳng những xã tắc tổ tông ta bị kẻ khác giày xéo
Mà phần mộ cha ông các ngươi cũng bị kẻ khác bới đào;
Chẳng những thân ta kiếp này chịu nhục đến trăm năm sau tiếng nhơ khôn rửa, tên xấu còn lưu, 
Mà gia thanh các ngươi cũng không khỏi mang danh là tướng bại trận.
Lúc bấy giờ, dẫu các ngươi muốn vui chơi thỏa thích,
Phỏng có được chăng ? 

Nay ta bảo thật các ngươi:
Nên lấy việc "đặt mồi lửa dưới đống củi nỏ" làm nguy;
Nên lấy điều "kiềng canh nóng mà thổi rau nguội" làm sợ.
Phải huấn luyện quân sĩ, tập dượt cung tên,
Khiến cho
Ai nấy đều giỏi như Bàng Mông,
Mọi người đều tài như Hậu Nghệ,
Có thể bêu đầu Hốt Tất Liệt dưới cửa khuyết,
Làm rữa thịt Vân Nam Vương ở Cảo Nhai.
Như thế chẳng những thái ấp của ta mãi mãi vững bền
Mà bổng lộc các ngươi cũng suốt đời tận hưởng;
Chẳng những gia thuộc ta được ấm êm giường nệm,
Mà vợ con các ngươi cũng trăm tuổi sum vầy; 

Chẳng những tông miếu ta được hương khói nghìn thu
Mà tổ tiên các ngươi cũng được bốn mùa thờ cúng;
Chẳng những thân ta kiếp này thỏa chí,
Mà đến các ngươi, trăm đời sau còn để tiếng thơm;
Chẳng những thụy hiệu ta không hề mai một,
Mà tên họ các ngươi cũng sử sách lưu truyền.
Lúc bấy giờ, dẫu các ngươi không muốn vui chơi,
Phỏng có được không ? 

Nay ta chọn lọc binh pháp các nhà hợp thành một tuyển, gọi là Binh Thư Yếu Lược.
Nếu các ngươi
Biết chuyên tập sách này, theo lời ta dạy bảo, thì trọn đời là thần tử;
Nhược bằng khinh bỏ sách này, trái lời ta dạy bảo thì trọn đời là nghịch thù. 

Vì sao vậy ?
Giặc Mông Thát với ta là kẻ thù không đội trời chung,
Mà các ngươi cứ điềm nhiên không muốn rửa nhục, không lo trừ hung, lại không dạy quân sĩ,
Chẳng khác nào quay mũi giáo mà xin đầu hàng, giơ tay không mà chịu thua giặc.
Nếu vậy, rồi đây, sau khi dẹp yên nghịch tặc,
Để thẹn muôn đời, há còn mặt mũi nào đứng trong cõi trời che đất chở này nữa ?

Cho nên ta viết bài hịch này để các ngươi hiểu rõ bụng ta. 
( Bản dịch từ Hán Việt của Ngô Tất Tố) 

@

Proclamation to the Officers 
General Trần Hưng Đạo 

I have often heard:
Ky Tin sacrificed his life to save the emperor Cao
Do Vu took a spear in his back to protect King Chieu
Du Nhuong swallowed coal to avenge his master
Than Khoai cut off his arm to help save the country
Kính Dức, a young man, shielded Thai Tong to escape Thai Sung’s siege
Cao Khanh, a distant subject, scolded An Lu Shan, and will not follow the traitor’s plan
Since the olden days, the faithful ones have sacrificed their lives for their countries.
Every generation has these faithful stoics. 
Supposing if those persons just lead mundane lives, 
Then they will each die inside a corner of their houses,
How can they leave their names on silk and bamboo
To live forever with the earth and the sky. 

You are descendants of warrior families, and not well-versed in literature
On hearing these stories, you are half-believing, half-doubting
Okay, the deeds of the old days, we will not discuss
Now, I will talk about those in the Song and Tang Dynasties
Who was Vuong Cong Kien?
Who was his lieutenant, Nguyen Van Lap?
They were the ones who defended the Dieu Ngu fortress
Against Mong Kha’ immense army counting over hundred thousand of men
Thus, the Song people still hold deep gratitude for them. 

Who was Cot Dai Ngot Lang?
Who was Xich Tu Tu, his lieutenant?
They were the ones who brave the hardships of crossing hundreds of miles through sickening land to beat down the Nam Chieu army in a few weeks
Thus, their names still live on in the hearts and minds of the Mongolian people
You and I were born in times of troubles
Growing up when the Motherland in danger
We see the enemy ambassadors swaggering on the roads
They bend their owlish tongues to insult our Court
Despicable as dogs and goats, but they dare to humiliate our high officials
Supported by Kublai Khan, they demand jade and silk to satisfy their bottomless greed
Putting on the title as King of Van Nam, they demand silver and gold, to empty our limited treasures
It’s no different than to give meat to a hungry tiger, and not the way to avoid future disaster. 

I often, at dining time, forget to eat, and in the middle of the night, beat on the pillow
My stomach entrails painful like it’s being torn to shreds, my tears falling profusely
I’m angered at not being able to cut the meat, tear the skin, eat the liver, drink the blood of our enemies
Even if I have to die a hundred times and my body left on the grass,
Or a thousand times my body wrapped in the horse’s skin
I still vow to do it. 

You have been under my command for a long while
You don’t have clothing, I give you clothing
You don’t have food to eat, I give you rice
Officers of low rank, I promote to higher rank
You have little compensation, I give you raise
You go by water, I give you boats,
You go by land, I give you horses
On the battlefront, we share the same dangers
When at leisure, we often laugh together
Compared with Cong Kien treating his officer, 
and Ngot Lang, his assistant, 
my treatment for you is nothing less. 

Now, you sit and watch your master humiliated but do not know worry
You suffered national humiliation but not feeling ashamed
Being an officer but standing as servant to the enemy soldier and do not get angry
Listen to the music played for the enemy ambassadors and not know anger
Some of you enjoy chicken fights, some enjoy the gambling games 
Some tend their farms to serve their families
Some long for their wives and children 
Some work on their businesses, but forget their national duties
Some are infatuated with hunting to the point of neglecting military exercises
Some like good wine, some love singing
But if the Mongolian enemies suddenly invade our country
Then the rooster’s sharp claws are not enough to pierce the enemy’s armor 
The gambling tricks not enough to implement military strategies
Lot of farms not enough to exchange for a life that’s worth a thousand gold pieces 

Busy with wife and daughter not of any use to national security
Lot of money but still not enough to buy an enemy’s head
Hunting dog although good, cannot chase away the enemies
Sweet wine cannot make an enemy die of drunkenness
Melodious, singing voice cannot deafen an enemy
Then at that time, when we are captured, how bitterly painful would that be!
Not only will my fief no longer exist
But your home will belong to another
Not only members of my family will be driven out
But you wives and children will be taken by others
Not only the tombs of my ancestors will be stamped upon
But the graves of your ancestors will also be dug up
Not only will I be put into shame for many generations
with my honor and name sullied and tarnished, 
But you will also bear the shame of being defeated 
Then at that time, even if you want to enjoy life 
Is it possible? 

Now, I will tell you in all frankness:
Take the business of “putting the fire under a pile of firewood” as serious
Train your soldiers. Have them practice shooting arrows
until everyone’s as good as Bang Mong or talented like Hau Nghe
Then we can hang Tat Liet’s head at the Imperial Gate
And make mince meat of the king of Van Nam at Cao Nhai
Then not only my fief will be safe forever
But, your privileges will be sustained your whole life
Not only my family can enjoy life’s comforts
But you too, can also spend your old age with your wives and children. 

Not only will my ancestral graves be maintained for thousand of years, 
But your ancestors will also be venerated throughout the four seasons
Not only,I will have my aspirations satisfied in this life
But you also, will be praised for hundreds of generations afterward 
Not only my title will be immortalized
But your names will also be recorded in the history books
Then at that time, even if you do not want to enjoy life,
Is that possible ? 

Now, I select the strategies of many military strategists, and make into one book, called “Principles of Military Strategies” .
If you will conscientously study this book, listen to my teachings, then you will be my true comrade-in-arms
But if you look down on this book, and ignore what I teach, then you are my enemies. 

Why is that?
The Mongolian invaders and us are the enemies that cannot live under the same sky
If you do not want to wash off the shame, eradicate evil, if you do not teach your soldiers,
This’s not different from turning the spear and begging for surrender, raising empty hands to yield to the enemies
If then, after that, when we have wiped away the enemies.
Your names will be dishonored for many generations. How can you have any face to stand in this word?

So now, I write this proclamation to let you all clearly understand my thoughts. 

(English translation by Vuong Thanh)

Tuesday, October 9, 2018


Bài Học Lịch Sử 

bài học lịch sử không bao giờ cũ 
chỉ sợ mình không đủ sức đi theo 
nếu không thể, nhắn cháu con lời nhủ: 
Việt Nam ta - một Dân Tộc anh hùng 

khởi đầu học từ vua Hùng dựng nước 
giòng Văn Lang sau trước vẫn kiên trì 
chống giặc ngoại xâm bảo tồn nòi giống 
quyết đấu tranh giữ vững đất biên thùy 

học lịch sử để biết làm lịch sử 
Độc Lập Tự Do không tự phát sinh 
mà phải đổi bằng chính mình xương máu 
vì Non Sông, vì Tổ Quốc Việt Nam 

đời cha ông đang dần dần xa khuất 
nhưng tấm lòng, hào khí mãi còn nguyên 
trọng hiếu nghĩa nuôi mối giềng đạo đức 
ngẩng cao đầu và ưỡn ngực đi lên 

khôi phục lại những trang hùng sử Việt 
trách nhiệm này tha thiết gọi cháu con 
biết tự hào là con Rồng, cháu Lạc 
hiên ngang đi khao khát nghĩa sinh tồn 

học lịch sử là thắp hương thừa tự 
trên lâu đài Văn Hóa Sử Việt Nam 
giữ sáng mãi gương tiền nhân bất tử 
và bảo tồn dòng Quốc Ngữ chính danh . 

Cao Nguyên 


History lessons 

The lessons of history are timeless 
Only that we are not able to learn them 
If so, just send our children this message: 
Vietnam is the country of a heroic people 

The first lesson begins with Hùng Kings 
Being of Văn Lang descent,we are ever-consistent 
in fighting the foreign invaders to preserve our race 
and struggling drastically for holding the frontier lands 

Learning the history is learning to make history 
Independence and freedom are never free 
We could only gain those by shedding our blood 
For the country,for the Vietnamese fatherland 

The generation of our forefathers has gradually faded 
Yet their spirit and patriotism are forever unlost 
With a philosophy that values loyalty and morality 
They always held their heads up moving forward 

To restore the heroic chapters of Vietnam history 
we earnestly call the descendents to do their duty 
to be proud of being the offsprings of fairy and dragon 
to step up haughtily in the struggle for existence 

To learn history is to burn the heritage incense 
on the temple of culture and history of Vietnam 
thus conserving the examples of the immortal predecessors 
and maintaining the originality of the national language 

Cao Nguyên 

http://www.hungsuviet.us/files/Bai_Hoc_chong_Tau_ST_2013.pdf


Song Thuận
Kỹ Sư - Cao Học Chính Trị Kinh Doanh
Cựu Giáo Sư trường VHQĐ - lớp tối Sài gòn (63-70)


NHỮNG BÀI HỌC
TỪ CÁC CUỘC CHIẾN
CHỐNG NGOẠI XÂM CỦA TIỀN NHÂN


BÀI THUYẾT GIẢNG
KHÓA TU NGHIỆP SƯ PHẠM KỲ 25

16-18 Aug. 2013 - Ban Đại Diện Các TTVN-, Nam CA
Hùng Sử Việt
2013

http://www.hungsuviet.us/















HÙNG CA SỬ VIÊT – Courageous Vietnamese History - Song
Bài hát dành tặng cho thế hệ trẻ hiện tại trong Việt nam và Hải Ngoại.
Hãy luôn tự hào, noi gương theo những gì mà các bậc tổ tiên, tiền nhân và cha anh thế hệ trước đã chống giặc ngoại xâm để bảo vệ quê hương đất nước lãnh thổ.
Nhất là thể hiện lòng yêu nước khi cộng sản Việt Nam đang rước Tàu Cộng vào xâm lược Việt Nam hiện nay, áp bức lấy đất của dân oan, làm ngơ về sự phá hủy môi trường và bỏ tù những người đấu tranh cho nhân quyền ở Việt Nam.
*****
Xin chân thành cảm ơn đa sĩ Dai Bui và ca sĩ Hạt sương khuya Đã tặng cho đời bản hùng ca hào hùng này ...
HL xin chia sẻ cùng với anh chi em nhà fb về những khoảnh khắc đep của các
Em học sinh trường tiểu học công lập tại Sydney - Úc châu và cũng là các mần non cứu quê hương VN yêu dấu trong tương lai ... qua bản nhac của hai nghệ sĩ dòng nhạc đấu tranh tại Pháp Quốc nhé 

🎶🎼🎶🎼🎶🎼🎶🎸🥁🎷
Bạch đằng Giang còn vang tiếng sóng chôn quân thù bạo cường
Hồn Mê Linh từ muôn kiếp dân Nam tranh hùng quật cường
Đã bao hồi chinh chiến, đã bao đời quyết tiến,
Bao lớp trai đổ máu xương tô điểm sơn hà
Đây biên cương non nước
Đây biển khơi sông ngòi
Đây núi non quê nhà được thành hình từ máu dân Nam
Vạn Kiếp gươm thiêng còn sáng uy danh bao lần diệt thù
Lời người xưa còn vang mãi : non nước Nam dân Nam truyền đời !
Nhắn cho giặc phương Bắc đã bao lần khiếp vía
Dưới mũi tên làn gươm người Nam ngàn năm quật cường
Nơi Lam Sơn uy dũng
Nơi Đống Đa kiêu hùng
Nơi cháu con vua Hùng vì hoà bình nên phải diệt thù
Đi là đi là đi ta quản gì mưa gió
Theo gót chân hùng anh thủa Hai Bà chém giặc
Nghe tiếng trống anh linh
Vang vang tiếng hùng binh
Tiến tiến bước yên chinh
Đánh tan quân thù rồi dân Nam ăn tết tự do
Ngọc Hồi xưa còn ghi dấu oai linh anh hùng một thời
Để cho hay dòng sông ấy vì sao muôn đời đỏ hồng
Đã bao hồi binh biến, dân nước Việt vẫn tiến
Nguyện tiến lên xây đắp nước nhà tự cường
Đây non sông gấm vóc
Đây Nước Nam một lòng
Những đứa con Lạc Hồng nguyện đời đời gìn giữ non song
Đình Đại - Thu Sương
@

HÙNG CA SỬ VIÊT means ‘The Courageous Vietnamese History – Song’. This song is dedicated to the young generation in Vietnam and abroad to always be proud of what your ancestors, and past generations who fought against foreign invaders to protect their homeland.
A tree has its own roots and a spring its sources as goes a Vietnamese proverb. History is a chronicle that documents all important past event that happened to a country. In other words no people exist without a history and culture.
Therefore this performence was presented to nourish the Vietnamese Australian Students about their love for Vietnam and to have a good picture of the famous Trung’s sisters, King Hung Vuong and other Vietnamese Kings whose glorious victories in numerous battles against the invaders from early ages to before the communist took over Vietnam.
Nowadays, the Vietnamese Communist Government led Chinese Communist Regime gradually took over of Vietnam; they also oppressed the people’s land, ignored the destruction of the environment and particularly persecuted the prisoners of conscience. This song reminds that Vietnamese - Australians should try their best to protect their homeland’s independence and sovereignty making Vietnam an ever-lasting nation.
We use our gymnastic skills and the Jazz dancing style to create this performance because they are challenging techniques as well as it can express the powerful and strong-will characters of Trưng's sisters and Vietnamese women.

Ngày giỗ tổ Hùng Vương hay còn gọi là "Lễ hội Đền Hùng" là một ngày lễ trọng đại của Việt Nam.

Hùng Vương (2879 B.C.)
(10 thang 3 . A.L)
Tiểu sử Vua Hùng
Tiểu sử: Vua Hùng là tên gọi chung 18 đời Vua Hùng trong họ Hồng Bàng (2879-258 tr. Tây 
lịch). Nếu kể cả Kinh Dương Vương và Lạc Long Quân, có tất cả 20 đời Vua trong họ Hồng 
Bàng.

Theo truyền thuyết, Đế Minh là cháu ba đời vua Thần Nông, đi tuần thú phương Nam, lấy 
bà Tiên sinh ra Lộc Tục. Vua phong cho Lộc Tục làm vua phương Nam tức Kinh Dương.
Vương.Kinh Dương Vương kết hôn với Long Nữ, sinh ra Sùng Lãm nối ngôi vua, xưng là 
Lạc Long Quân.

Lạc Long Quân cưới bà Âu Cơ sinh được 100 con trai. Về sau, 50 con theo cha xuống biển 
và 50 con theo mẹ lên núi, đi về phương Nam lập ra nước Văn Lang.
Người con trưởng làm vua nước Văn Lang xưng là Hùng Vương thứ nhất, đóng đô ở 
Phong 
Châu (1)
, chia nước ra làm 15 Bộ, cha truyền con nối theo chế độ Phụ Đạo, có quan Lạc 
Tưóng, Lạc Hầu phụ tá và quan Bồ Chính là chức quan nhỏ trông coi Lạc dân, và gọi con 
trai là Quan Lang, con gái là Mỵ Nương. Hùng Vương truyền ngôi được 18 đời.
Công đức: Các vị vua Hùng có công lập nên nước Văn Lang, tức là nước Việt Nam ngày 
nay, nên gọi là Quốc Tổ Hùng Vương.
Đền thờ: Trên núi Ngũ Lĩnh, Huyện Phong Châu, Tỉnh Phú Thọ (Vĩnh Phú) Bắc Việt.

Tại Hoa Kỳ, Đền Hùng ở Lillte Sàigòn do Hội CNAM & Hoi Den Hung Hai Ngoai thờ phụng.
Ngày Kỷ Niệm: Ngày mồng 10 tháng 3 Âm Lịch mỗi năm.
Đền Hùng là tên gọi nơi thờ phụng các vị Vua Hùng và tôn thất của nhà vua trên núi Nghĩa 
Lĩnh.  Giỗ Tổ hùng Vương được tổ chức tại đây hàng năm vào ngày 10 tháng 3 âm lịch. 
Đền Hùng được xây từ năm 980 (thời vua Đinh Tiên Hoàng). Đến thế kỷ 15 (thời Hậu Lê) 
được trùng tu quy mô như hiện nay.Theo cuốn Ngọc phả Hùng Vương, thời các Vua Hùng 
đã cho xây dựng điện Kính Thiên trên khu vực núi Nghĩa Lĩnh này.
Núi Nghĩa Lĩnh: Cao 175 mét (có nhiều tên gọi như Núi Cả, Nghĩa Lĩnh, Nghĩa Cương, Hy 
Cương, Hy Sơn, Bảo Thiếu Lĩnh, Bảo Thiếu Sơn), thuộc địa phận xã Hy Cương, thành phố 
Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, trong một khu rừng cấm. cách Việt Trì khoảng 10km. Khu vực đền 
Hùng ngày nay nằm trong địa phận của kinh đô Phong Châu của quốc gia Văn Lang cổ xưa.
Cổng đền: Được xây vào năm Khải Định thứ 2 (1817) ở chân núi.
1- Đền Hạ: Tương truyền là nơi Mẹ Âu Cơ sinh ra bọc trăm trứng, nở thành 100 người con 
trai.
- Nhà bia: Nhà bia nằm cạnh đền Hạ, hình lục giác với 6 mái
- Chùa Thiên Quang (Thiên quang thiền tự): tọa lạc gần đền Hạ.
2- Đền Trung: Tương truyền là nơi các Vua Hùng cùng các Lạc hầu, Lạc tướng du ngoạn 
Nghĩa Lĩnh ngắm cảnh và họp bàn việc nước.
3- Đền Thượng: Trên đỉnh núi nơi có lăng mộ vua Hùng thứ 6. Theo truyền thuyết, xưa các 
Vua Hùng thường đến đâylàm lễ tế trời đất, thờ thần lúa, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa 
màng tươi tốt, nhân khang vật thịnh. Ngoài cổng đền có dòng đại tự: "Nam Việt triều tổ" (tổ 
tiên của Việt Nam).
Cột đá thề: Bên phía tay trái đền Thượng.
Lăng Hùng Vương (Hùng Vương lăng) tương truyền là mộ của Vua Hùng thứ 6. Lăng mộ 
nằm ở phía đông Đền Thượng, mặt quay theo hướng Đông Nam. Xưa đây là một mộ đất, 
thời Tự Đức năm thứ 27 (năm 1870) đã cho xây mộ dựng lăng. Thời Khải Định tháng 7 
(năm 1922) trùng tu lại.
Đền Giếng: Dưới chân núi. Tương truyền là nơi công chúa Tiên Dung và  Ngọc Hoa (con 
gái của Vua Hùng thứ 18) thường soi gương, vấn tóc khi theo cha đi kinh lý qua vùng này. 
Đền được xây dựng vào thế kỷ thứ 18.
Đền Tổ mẫu Âu Cơ: Là một ngôi đền mới, được bắt đầu xây dựng vào năm 2001 và 
khánh thành tháng 12 năm 2004. Đền được xây dựng trên núi Ốc Sơn (núi Vặn).
Bảo tàng Hùng Vương: được khởi công xây dựng vào năm 1996 và khánh thành đúng 
ngày khai hội Đền Hùng năm Quý Mùi 2003.
Hồ nước: dưới chân núi Nghĩa Lĩnh,  xưa trồng nhiều sen.
Lễ hội đền Hùng (Giỗ Tổ Hùng Vương)
Dù ai đi ngược về xuôi
Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng ba
Lễ hội đền Hùng là một lễ hội lớn, diễn ra vào ngày 10 tháng 3 âm lịch. Trươc đó hàng năm 
có tục đâm đuống (đánh trống đồng) của dân tộc Mường, hành hương tưởng niệm các vua 
Hùng, và kết thúc vào ngày 10 tháng 3 âm lịch với lễ rước kiệu và dâng hương trên Đền 
Thượng.  Có 2 lễ chính:
1-   Lễ rước kiệu vua: Đám rước kiệu với màu sắc sặc sỡ của bạt ngàn cờ, hoa, lọng, 
kiệu, trang phục truyền thống xuất phát từ dưới chân núi rồi lần lượt qua các đền để tới đền 
Thượng, nơi làm lễ dâng hương.
2-  Lễ dâng hương: Người hành hương tới đền Hùng chủ yếu vì nhu cầu của đời sống 
tâm linh. Mỗi người đều thắp lên vài nén hương khi tới đất Tổ để nhờ làn khói thơm nói hộ 
những điều tâm niệm của mình với tổ tiên. Trong tâm hồn người Việt thì mỗi nắm đất, gốc 
cây nơi đây đều linh thiêng và chẳng có gì khó hiểu khi nhìn thấy những gốc cây, hốc đá 
cắm đỏ những chân hương. Có nhiều trò chơi dân gian đặc sắc. Đó là những cuộc thi hát 
xoan (tức hát ghẹo), một hình thức dân ca đặc biệt của Vĩnh Phú, những cuộc thi vật, thi 
kéo co, hay thi bơi trải ở ngã ba sông Bạch Hạc (Phường Bạch Hạc, phường Bến Gót nằm 
ở phía Nam thành phố Việt Trì, cửa ngõ nối liền giữa Phú Thọ và các tỉnh miền núi phía Tây 
Bắc với Hà Nội và các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ. Ngã ba Hạc từ lâu đã nổi tiếng), nơi các vua 
Hùng luyện tập các đoàn thủy binh luyện chiến.
 (Nguồn: Wikipedia).Chú thích(1)  Phong Châu
: Kinh đô nước Văn Lang, có lẽ nay ở khu vực Làng Cả thuộc thành phố
Việt Trì (xưa là thị xã, nay là thành phố được thành lập năm 1962, cách Hà Nội 70 km về
phía Tây Bắc, trên “ngã ba Hạc” (Bạch Hạc - ngã ba sông Hồng, Thao  và Lô), trực thuộc
tỉnh Phú Thọ nơi có Đền Hùng (Huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ) trên núi Ngũ Lĩnh – Dt
khoảng 166 km2.




BứcTranh Quốc Tổ Hùng Vương